اگر تجربه سفر به کشوری دیگر را داشته باشید، احتمالا میدانید که در خارج از ایران تنها یک نوع کارت بانکی به عنوان کارت اعتباری وجود دارد و همه مردم برای خریدهای اینترنتی، خرید از دستگاههای کارتخوانی و برداشت و جابهجایی پول با دستگاه ATM از این کارت که مسترکارت نام دارد، استفاده میکنند. این موضوع برخلاف روند پرداخت از طریق کارت اعتباری در کشور ما است. در ایران هر بانک، کارت اعتباری خود را دارد که امکان استفاده از آن در تمام نقاط کشور وجود دارد. اگر علت این موضوع یعنی وجود کارتهای بانکی متعدد در ایران و تک بودن آن در خارج برای شما هم جالب است، تا انتها همراه ما باشید تا با این موضوع بیشتر آشنا شوید.
مسترکارت چیست؟
اگر به کشوری دیگر سفر کرده باشید یا تجربه خرید از آمازون و سایتهای خرید خارجی را داشته باشید، احتمالا نام مسترکارت را مشاهده کرده یا شنیدهاید. مستر کارت یکی از کارتهای بانکی خارجی یا معتبرترین کارت اعتباری دنیا است که نمایندگیهای مربوط به آن در 140 کشور دنیا وجود دارد. این کارت اعتباری مانند دیگر کارتهای بانکی برای ارائه خدماتی مانند پرداخت اینترنتی، خرید حضوری، خرید از دستگاه ATM و Pos و… استفاده میشود. به علاوه در هر جای دنیا حتی ایران که باشید و قصد استفاده از این کارت را داشته باشید، به راحتی امکانپذیر است و تنها کافی است اطلاعات یک مسترکارت در اختیار شما باشد.
به جز ایران و چند کشور دیگر، مسترکارت در تمام کشورهای دنیا قابل استفاده است و تمام بانکها و مراکز مالی که خدمات بینالمللی داشته باشند، قادر به صدور این کارت اعتباری خواهند بود. این کارت بانکی در ایران هم با شرایط خاص و از روش غیرمستقیم قابل دریافت است. به عنوان یک ایرانی باید ثابت کنید که اقامت کشور دیگری را نیز در اختیار دارید یا در کشوری دیگر مانند ترکیه دارای حساب بانکی باشید تا دریافت مسترکارت برای شما هم امکانپذیر باشد.
آیا تنها کارت بانکی خارجی مستر کارت است؟
مسترکارت پر کاربردترین کارت اعتباری در دنیا است و به دلیل داشتن شعبههای مختلف در اکثر نقاط دنیا و قابلیت استفاده از آن حتی به صورت اینترنتی و از راه دور، از اعتبار بالایی نیز برخوردار است. به همین دلیل به هر جایی از دنیا که سفر کنید، مسترکارت برای پرداختهای بانکی و پرداخت هزینههای سفر شما کافی است. با این حال شاید این سوال برای ایجاد شود که آیا مسترکارت، تنها کارتی است که در خارج وجود دارد یا مانند ایران کارتهای مختلفی برای هر بانک و موسسه مالی وجود دارد؟
پاسخ به این سوال منفی است. با وجود اینکه مسترکارت در همه دنیا معتبر است و حتی در کشور ما هم برای خرید از خارج به صورت اینترنتی و… از این کارت استفاده میشود اما تنها کارت اعتباری خارجی نیست. بانکهای مختلف در کشورهای دیگر هر یک کارت مخصوص خود را دارند. برای مثال در کشور آمریکا به جز مسترکارت، کارت دیگری به نام وسترن یونیون هم وجود دارد که نه از نظر امکانات و نه از نظر نحوه دریافت به مسترکارت شباهتی ندارد. به علاوه این کارت فقط در آمریکا قابل استفاده است. از دیگر کارتهای بانکی اختصاصی میتوان به آمریکن اکسپرس در آمریکا و یورو کارت اروپایی اشاره کرد.
مسترکارت، تنها کارت اعتباری بینالمللی
همانطور که گفته شد، در کشورهای مختلف و در هر بانک، کارت اعتباری مخصوصی صادر میشود که مختص به همان کشور و استانها و شهرهای آن است اما در مورد کارتهای بینالمللی که استفاده از آنها در هر نقطه از جهان امکانپذیر باشد، گزینهها به مسترکارت و ویزاکارت محدود میشوند. به عنوان یک شهروند خارجی یا فردی که به نوعی با بازارهای مالی خارجی در ارتباط است، حتی اگر به اندازه افتتاح حساب پسانداز باشد، این امکان را دارید که مسترکارت را دریافت و در تمام کشورها از آن استفاده کنید. به عبارت دیگر مسترکارت را نمیتوان تنها کارت اعتباری بانکی در خارج دانست اما به عنوان تنها کارت معتبر اعتباری بینالمللی میتوان آن را معرفی کرد.
وضعیت کارتهای بانکی در ایران به چه صورت است؟
در ایران هم مانند دیگر کشورهای دنیا، هر بانک کارت اعتباری مخصوص به خود را دارد که در تمام کشور قابل استفاده است. بانکهای زیادی در ایران وجود دارند که از جمله آنها میتوان به بانک ملت، ملی، صادرات و… اشاره کرد که هر کدام کارت اعتباری مخصوص خود را در اختیار مشتریان قرار میدهند. با افتتاح حساب در هر کدام از این بانکها و دریافت کارت اعتباری آنها، امکان خرید اینترنتی از فروشگاههای آنلاین داخلی، خرید با دستگاه Pos، نقل و انتقال و برداشت پول از دستگاه ATM و پرداخت قبوض برای شما وجود دارد اما این امکان فقط در ایران برای شما فراهم است. در واقع کارتهای بانکی ایرانی، کارتهای بینالمللی نیستند و در صورت خروج از ایران دیگر قادر به استفاده از آنها نخواهید بود.
چرا در خارج فقط یک کارت اعتباری وجود دارد؟
در خارج تنها یک کارت بانک بینالمللی وجود دارد و آن مسترکارت است. در جایگاه دوم این موضوع ویزاکارت وجود دارد که با وجود خدمات بینالمللی نتوانسته به اندازه مسترکارت محبوبیت پیدا کند، بنابراین میتوان مسترکارت را به عنوان تنها کارت اعتباری بینالمللی معرفی کرد. دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد و یکی از آنها نیاز به یکپارچگی در سیستم مالی جهانی است. وجود یک کارت بانکی مشترک برای خرید و پرداخت مالی در تمام کشورها موجب یکپارچه شدن بازار مالی بینالمللی میشود. به علاوه مشکلات تبدیل ارز گاهی به اقتصاد کشورها لطمه میزنند اما با مسترکارت و امکان خرید از آن در هر جای دنیا و با هر ارزی از این مشکل جلوگیری میشود.
البته ذکر این نکته هم در اینجا الزامی است که مسترکارت یک بانک نیست و نباید آن را با شعبه یا بانکی اختصاصی اشتباه گرت، بلکه مسترکارت یک شبکه پرداخت است و به همین دلیل استفاده از آن موجب یکپارچه شدن بازار مالی بینالمللی میشود. به علاوه، روابط تجاری بخش جدانشدنی از سیاست اداره کشورها هستند و برای نظم و امنیت بیشتر در این روابط و بازار مالی آنها وجود یک کارت مشخص و واحد مانند مسترکارت الزامی است.
مسترکارت یا داشتن کارتهای مختلف؟ کدام بهتر است؟
تنوع کارتهای اعتباری بانکی مزایا و معایبی دارد. برای مثال مدیریت کارتهای مختلف گاهی مشکل میشود اما اگر تمام سرمایه خود را در یک بانک و یک کارت داشته باشید و به هر دلیل آن کارت به مشکل بخورد، دسترسی شما به موجودی و پولهای حساب با مشکل مواجه میشود. بنابراین داشتن چند کارت بانکی زمانی که فعالیتهای اقتصادی و مالی شما محدود به یک منطقه خاص باشد، مفیدتر است. اما زمانی که قصد ورود به بازارهای مالی جهانی را داشته باشید، بهتر است مانند دیگران باشید و از کارت بانکی مورد تایید سیستم پرداخت جهانی استفاده کنید تا دچار مشکلاتی مانند نیاز به دریافت کارت، همراه داشتن پول نقد و… نداشته باشید و از طرفی، در هر کجا که باشید، به راحتی بتوانید کارت و حساب خود را مدیریت کنید.